ATA Karnesi
ATA Karnesi Nedir?
ATA karneleri, uluslararası Geçici İthalat Sözleşmesi (İstanbul Sözleşmesi) ve ekleri kapsamında, taraf ülkeler arasında başka herhangi bir belgeye gerek duymaksızın eşyanın geçici olarak ithalat ve ihracatını sağlayan gümrük belgeleridir. ATA Sistemi, ICC (Milletlerarası Ticaret Odası) bünyesindeki Dünya Odalar Federasyonu (WCF) ve Dünya ATA Karnesi Konseyi (WATAC) koordinasyonunda, resmi olarak görevlendirilen kefil kuruluşlar aracılığıyla yürütülmektedir.
Ne Amaçla Kullanılır?
Uluslararası ATA Sistemi, gümrük makamları, kişiler, kuruluş ve teşekküller gibi geçici ithalat işlemlerini gerçekleştiren taraflara kolaylık sağlamak amacıyla oluşturulmuştur. ATA karnesi ile gelen tüm eşya için ithalat işlemi sırasında ne gümrüklerce ne de ithalatçı tarafından başka bir işlem yapılmasına gerek yoktur. Basit ve karne hamili tarafından kolayca tanzim edilebilen ATA karneleri, gümrüklerce de hızlıca kontrol edilebilir. Bu sistem, eşyanın ithalat ve yeniden ihracat süreçlerinde geçiş süresinin kısalmasına yardımcı olur. Ayrıca, bir ATA karnesi geçerlilik süresi içinde birden fazla akit taraf ülkeye birden fazla geçici ithalat yapılmasına olanak tanır.
İstanbul Sözleşmesi Ek.A hükümlerine göre düzenlenen ATA karneleri, aşağıdaki eklerle kullanılabilir:
- Ek B1 – Sergi, fuar, toplantı ve benzeri etkinliklerde teşhir edilecek veya kullanılacak eşya
- Ek B2 – Mesleki malzemeye ilişkin ek
- Ek B3 – Konteynerler, paletler, ambalajlar, numuneler ve ticari işle ilgili ithal edilen diğer eşya
- Ek B4 – İmalat amacıyla ithal edilen eşya
- Ek B5 – Eğitsel, bilimsel veya kültürel amaçlarla ithal edilen eşya
- Ek B6 – Yolcu zati eşyası ve sportif amaçlarla ithal edilen eşya
- Ek B7 – Turistik tanıtım malzemeleri
- Ek B8 – Sınır ticareti kapsamında ithal edilen eşya
- Ek B9 – İnsani amaçlarla ithal edilen eşya
- Ek D – Hayvanlara ilişkin ek
Nasıl Alınır?
Başvuru
Her kişi veya kuruluş ATA karnesi kullanabilmek için önceden kabul almak zorunda değildir. ATA karnesi almak isteyen kişi veya kuruluş, yurtdışına götürülecek eşyanın niteliği, markası ve numaraları, ağırlığı, adeti ve değerini gösteren bir çek listesini dilekçesine ekleyerek, yetkili odalardan birine başvurur. ATA karnesi ile taşınacak eşya için uygun teminat Odaya verildiğinde, karnesi düzenlenir.
Teminat
ATA karneleri için kabul edilen teminatlar:
- Nakit (Türk Lirası veya Döviz)
- Banka Teminat Mektubu (Teminat mektubunda "ATA Karnesi Kapsamı Eşya" ibaresi zorunludur.)
- Devlet Tahvili (Kar Payı Pulu ile birlikte)
- Hazine Bonosu (Kar Payı Pulu ile birlikte)
Teminat döviz bazında verildiğinde, karne kapsamı eşyanın toplam değerine eşit alınır. TL bazında verildiğinde, karne kapsamı eşyanın toplam değerinin %50 fazlası alınır. ABD, Avustralya, Çek Cumhuriyeti, İsviçre, Japonya, Kanada, Kore ve AB ülkelerine götürülecek GTİP 71.13, 71.08 ve 71.06 olan eşya için döviz bazında teminat, eşyanın toplam değerinin %40’ı oranında alınır.
